ViVo Artikolo 506

eo raslilo - marako - (klakilo) - knarilo - krotalo - sistro [infanludilo] - bruilo
Difino

Infanludilo aŭ­ muzikilo konsistanta el ujo enhavanta malgrandajn erojn, kiuj faras bruon, kiam oni skuas ĝin.

Bildo
© Nekonata
Diskuto [Edmundo] +eo +eo +eo +Difino
[Edmundo] +eo
[Edmundo] +eo
[Roger de Castro Gotardi] +eo
[Marcos] +Diskuto
Jam antaŭ la apero de ĉi tiu ViVo-ero, mi pripensis pri Esperanta esprimo por tiu ludilo/muzikilo. Bedaŭrinde mi trovis nenion en la granda german-Esperanta vortaro de Krause (mi rigardis sub la kutima germana vorto "Rassel", kaj nur nun rimarkis, ke li ja listigis ĉi tiun ilon sub "Klapper").

Do mi ĝojis pri tio, ke aperis tiom da proponoj ĉi tie, pensante ke almenaŭ unu propono devus esti taŭga. La sola el la ĉi tie menciitaj esprimoj, por kiu mi sukcesis trovi uzekzemplon kun ĉi tiu signifo, estas "raslilo" (en la gazeto Familia Esperanto). En PIV "rasli" havas nur medicinan signifon, sed verŝajne temas pri komparebla sono, do eblus vastigi la signifon de "rasli" al la sono de tiuj ludiloj/muzikiloj, precipe se ne troveblas pli taŭga esprimo por tiuj iloj.

"Klako" por mi kaj laŭ la difinoj en PIV kaj ReVo estas tute alia sono. Aldone "klakilo" jam havas alian signifon. Do ĉi tiun vorton mi tute ne opinias taŭga.

"Knari" jam estas pli simila sono, sed "knarilo" estas jam nomo de alia muzikilo ("bruilo konsistanta el ligna tabuleto, kiu knaras turniĝante ĉirkaŭ tenilhava akso", germane "Ratsche" aŭ "Schnarre", angle "ratchet"), kio estas tre forta argumento kontraŭ la propono "knarilo" por la ĉi tie priparolata ilo.

"Krotalo" estas alia nomo por "sonserpento", kiu faras similan sonon kiel la priparolata ilo. La problemo kun ĉi tiu esprimo estas, ke la greka vorto, de kiu ĝi devenas, estis nomo de alia muzikinstrumento. Do se oni uzu "krotalo" por iu muzikinstrumento, tiam prefere por tiu antikva instrumento.

"Sistro" ankaŭ estas alia instrumento, uzata de antikvaj egiptoj.

Fine, "bruilo" estas multe tro vasta termino. Ĉar ĝi jam estas efektive uzata kun vasta signifo, ne plu eblas ke ĝi konvencie alprenu malpli vastan signifon.

Pro la manko de pli bona alternativo, "raslilo" do ŝajnas al mi bona esprimo. Sed min interesas, kiun esprimon efektive uzas diversaj Esperantaj familioj por tio.

[Edmundo] ~eo
klakilo [] uzebla -> klakilo[]malpli bona
[Edmundo] ~eo
knarilo [] uzebla -> knarilo[]malrekomendita
[Edmundo] ~eo
krotalo [] uzebla -> krotalo[]malrekomendita
[Edmundo] ~eo
sistro [infanludilo] uzebla -> sistro[infanludilo]malrekomendita
[Edmundo] ~eo
bruilo [] uzebla -> bruilo[]malrekomendita
[Ikar] +Bildo +Diskuto
Mi aldonis la bildon. Ĉu estas ĝusta bildo? Ĉu temas nome pri ĉi tiu objekto?
[Edmundo] +Bildo +Diskuto
Laŭ mi estus pli facile tute ne meti bildon. Se oni metas unu bildon, necesas meti dek, ĉar estas multaj diversaj specoj.
[Ikar] +Diskuto
Brrr! Ĉu ni serĉas nomojn por diversaj specoj de ĉi tio, aŭ nomon por unu el specoj, aŭ ĝeneralan nomon por klaso de objektoj? Tio gravas.
Kio estas sur "mia" bildo (http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/de/Sambaballen.JPG) estas muzikinstrumento, kaj ekz. ruse nomiĝas "маракас" aŭ "марака", kaj esperante - "marako".
Kio estas sur "via" bildo (http://www.entrepremusings.com/wp-content/uploads/2007/09/babytip-rattle.jpg) estas ludilo por beboj, kaj ekz. ruse nomiĝas "погремушка", kaj esperante - simple "bruilo" (kiam klaras el la kunteksto, ke temas pri beboj).
Estas tute diversaj aferoj. Ne indas miksi, laŭ mi.

[Ikar] +eo
[Edmundo] +Diskuto
Nu, legu la difinon. Temas pri ĝenerala afero. Povas esti, ke kelkaj lingvoj ne havas tiel ĝeneralan esprimon. Tio malfaciligas la tradukadon. "Bruilo" tamen ŝajnas al mi tro ĝenerala esprimo, ĉar ekzistas ankaŭ klakiloj, sonoriletoj, aferoj, kiuj funkcias per aero en veziko, elektronikaj naŭzaĵoj, kies pilojn oni kiel eble plej rapide forigu, ktp, ktp.
[Ikar] +Diskuto
Heh, mi devas agnoski mian troan rusecon. ;) Rusoj (kaj ŝajne ĉiuj orientaj slavoj) neniam perceptas tiojn, kiel objektojn de sama klaso, malgraŭ ilia (kiel mi nun vidas) principa simileco. :)

2010-03-01 00:00:00

da rangle
de Rassel
en rattle
ru маракас - марака - погремушка
sw kayamba
(krom)nomo (por redaktintoj nomo sufiĉas)
retadreso
pasvorto (se vi ricevis)

Historio de ŝanĝoj (ofte nur videbla post kelkaj tagoj)